ვისი ხმა არის?

 ახლახან წიგნად გამოიცა ფრანც კაფკას დღიურები, ქართულად ჩინებულად თარგმნილი რუსუდან ღვინეფაძის მიერ.

       

         დღიურებში ჩართულია მცირე ფრაგმენტი სასიმამროსთან მიწერილი მწერლის ერთი ბარათისა:

„ჩემთვის აუტანელია ჩემი სამსახური...

ჩემთვის აუტანელია ჩემი სამსახური, რადგან ის ეწინააღმდეგება ჩემს ერთადერთ მოთხოვნილებას და ჩემს ერთადერთ პროფესიას – ლიტერატურას. რადგან მე მხოლოდ ლიტერატურა ვარ  და არც შემიძლია და არც მსურს, სხვა რამ ვიყო. ამიტომ ჩემი სამსახური ვერასოდეს გამიტაცებს, მაგრამ სამაგიეროდ, შეუძლია სრულიად დამღუპოს... ალბათ მკითხავთ, რატომ არ ვანებებ თავს ასეთ სამსახურს და  - რადგან არავითარ ქონებას არ ვფლობ – რატომ არ შევეცდები, ლიტერატურული მუშაობით ვირჩინო თავი. ამაზე შემიძლია მხოლოდ უბადრუკი პასუხი გაგცეთ, რომ არ შემწევს ამის ძალა და ჩემი მდგომარეობის გათვალისწინებით, უმალ შევეწირები ჩემს სამსახურს, თან შევეწირები საკმაოდ მალე...“

წავიკითხე თუ არა ეს სტრიქონები, უმალ ძლიერი სუსხი ვიგრძენი, თითქოს სასტიკმა ქარმა დამქროლა. მერე შორიდან, ძლივს გასაგონად მომესმა ნაცნობი სიტყვებიც:

„я чиновник экспедиции суда и расправы... განვწესდი სამსახურში და დაუმორჩილდი ჩემს მკაცრს ბედსა... круг чиновников не выгоден для образования нравственности...“

 კითხვა განვაგრძე:

„მე ვცხოვრობ ჩემს ოჯახში, შესანიშნავ და მოსიყვარულე ადამიანებს შორის, უფრო უცხო, ვიდრე რომელიმე უცხო ადამიანი. უკანასკნელი წლების განმავლობაში დედისთვის დღეში საშუალოდ ოციოდ სიტყვა თუ მითქვამს, მამისთვის  - მისალმების გარდა თითქმის არაფერი. ჩემს გათხოვილ დებსა და სიძეებს საერთოდ არ ველაპარაკები, თუმცა მათზე გაბრაზებული როდი ვარ. მიზეზი მხოლოდ ისაა, რომ არაფერი მაქვს მათთან სალაპარაკო“.

ჩავიკითხე ესეც და უკვე გარკვევით გავიგონე:

„არ დაიჯერებ, მაიკო! სიცოცხლე მომძულებია ამდენი მარტოობით. შენ წარმოიდგინე მაიკო სიმწარე იმ კაცის მდგომარეობისა, რომელსაც მამაცა ჰყავს, დედაც, დებიც, მრავალნი მონათესავენი და მაინც კიდევ ვერვის მიჰკარებია, მაინც კიდევ ობოლია ამ სავსე და ვრცელს სოფელში!“

ერთი ავსტრია-უნგრეთის, მეორე რუსეთის იმპერიის ქვეშევრდომი იყო, პირველზე თითქმის მშვიდი ათეული წლით უფროსი. ერთი მოდერნისტი, აბსურდისტი მწერალი გახლდათ, მეორე – რომანტიკოსი, და მაინც როგორ ჰგავს ერთმანეთისას მათი სულის რხევები  – მამებთან რთული ურთიერთობა, მოუწყობელი ცხოვრება, ტრაგიკული ბედი და ნაადრევი აღსასრული... ორი მარტოსული გენიოსი, ორი მონათესავე სული...

  მაია ცერცვაძე. „ნაწყვეტ-ნაწყვეტი ფიქრები“.

„ლიტერატურული  საქართველო“, 2 ივნისი,# 9(4069)